Zbiór kukurydzy – kiedy? Jaki koszt?

Kukurydza jest jednym z najważniejszych plonów w Polsce, która jest szczególnie popularna wśród rolników zajmujących się produkcją ziarna i kiszonki. Aby jednak uzyskać maksymalną wydajność i jakość plonów, należy zebrać kukurydzę w odpowiednim terminie i w sposób optymalny pod względem kosztów. Jak zatem najlepiej przygotować się do zbioru kukurydzy oraz jakie koszty mogą wiązać się z tą operacją?

Jak przygotować się do zbioru kukurydzy?

Przygotowanie do zbioru kukurydzy to jeden z najważniejszych etapów, który bezpośrednio wpływa na jakość i wielkość plonów. Z tego powodu warto zainwestować czas i zasoby w staranne planowanie oraz monitorowanie upraw, aby zbiór przebiegł sprawnie i zgodnie z założeniami:

1. Monitorowanie stanu uprawy kukurydzy
Pierwszym i jednym z najważniejszych kroków jest regularne sprawdzanie kondycji rośliny. Kukurydza przechodzi przez kilka faz rozwoju, a dokładne śledzenie tych etapów pozwala precyzyjnie określić najlepszy moment zbioru. Najważniejsze jest monitorowanie wilgotności ziarna lub masy zielonej, w zależności od tego, czy uprawa przeznaczona jest na ziarno, czy na kiszonkę. Warto zainwestować w narzędzia do pomiaru wilgotności, takie jak wilgotnościomierze, które pomogą ocenić, czy roślina jest gotowa do zbioru.

2. Prognozowanie warunków pogodowych
Warunki atmosferyczne odgrywają ogromną rolę w zbiorach kukurydzy. Przed przystąpieniem do żniw, konieczne jest regularne śledzenie prognoz pogody. Deszczowe lub nadmiernie wilgotne warunki mogą opóźnić zbiór, a susza może przyspieszyć dojrzewanie kukurydzy, zmuszając do wcześniejszego podjęcia prac. Warto również obserwować prognozy długoterminowe, aby mieć pewność, że wybrane okno pogodowe będzie sprzyjać optymalnym warunkom do żniw.

3. Przeglądy i konserwacja maszyn
Kolejnym istotnym elementem jest stan techniczny sprzętu, którym przeprowadzony zostanie zbiór. Kombajn do kukurydzy, sieczkarnia, a także przyczepy i wozy muszą być w pełni sprawne. Sezonowe przeglądy maszyn, wymiana zużytych części oraz kalibracja sprzętu to niezbędne działania, które zapobiegną awariom w czasie żniw. Opóźnienia spowodowane problemami technicznymi mogą prowadzić do utraty jakości ziarna lub masy zielonej. Warto więc z wyprzedzeniem zadbać o profesjonalny serwis maszyn rolniczych.

4. Optymalizacja harmonogramu prac
Przed przystąpieniem do zbioru, dobrze jest zaplanować harmonogram prac. Kluczowe jest określenie kolejności pól, które będą zbierane, biorąc pod uwagę różnice w dojrzewaniu upraw. Pola, na których kukurydza jest bardziej zaawansowana w rozwoju, powinny być zbierane jako pierwsze, aby uniknąć strat. Dzięki temu cały proces zbioru będzie bardziej efektywny, a zasoby (pracownicy, paliwo czy maszyny) będą optymalnie wykorzystane.

5. Składowanie i transport kukurydzy
Odpowiednie przygotowanie magazynów i silosów do przechowywania zebranych plonów to także bardzo ważny element. Przestrzenie składowe muszą być oczyszczone, suche i dobrze wentylowane, aby ziarno było przechowywane w bezpieczny sposób. W przypadku kiszonki należy przygotować silosy lub pryzmy, w których materiał będzie szybko ubity i zakiszony, w ten sposób zapobiegnie się utracie wartości odżywczych. Również transport powinien być zorganizowany z wyprzedzeniem – zwłaszcza gdy planujesz korzystać z zewnętrznych firm zajmujących się przewozem.

6. Dbałość o gleby i rotacja upraw
Nie należy zapominać o długofalowej perspektywie – przygotowanie do zbioru kukurydzy to także dbałość o jakość gleby na przyszłe lata. Odpowiednia rotacja upraw i nawożenie gleby po żniwach pozwolą na utrzymanie jej żyzności, co wpłynie na lepsze plony w kolejnych sezonach. Po zbiorze warto rozważyć zastosowanie międzyplonów lub odpowiednich nawozów organicznych, które pomogą odbudować strukturę gleby i poprawić jej właściwości.

Zbiór kukurydzy na ziarno – kiedy?

Wybór odpowiedniego terminu zbioru jest nie tylko decyzją rolniczą, ale także ekonomiczną. Kukurydza na ziarno musi być zbierana w optymalnym momencie, aby uzyskać jak najwyższy plon przy minimalnych stratach i kosztach.

Fazy dojrzewania kukurydzy na ziarno

Kukurydza przechodzi przez kilka faz dojrzewania, a kluczowe znaczenie dla rolnika ma faza tzw. „dojrzałości fizjologicznej”. To moment, w którym kukurydza zakończyła proces gromadzenia składników odżywczych w ziarnie, a jego dalszy rozwój nie przynosi już korzyści w postaci zwiększenia plonu. Ziarno w tej fazie osiąga maksymalną wagę, a proces dojrzewania skupia się na redukcji wilgotności. Znak rozpoznawczy tej fazy to tzw. „czarna plamka” widoczna u podstawy ziarniaka. Oznacza to, że kukurydza jest gotowa do zbioru z punktu widzenia swojego rozwoju.

Optymalna wilgotność ziarna kukurydzy

Najważniejszym wskaźnikiem gotowości kukurydzy na ziarno do zbioru jest poziom wilgotności. Kukurydza powinna być zbierana wtedy, gdy wilgotność ziarna wynosi około 30-35%. Zbyt wilgotne ziarno może wymagać kosztownego suszenia, aby mogło być przechowywane w odpowiednich warunkach, co zwiększa koszty produkcji. Zbyt niska wilgotność może z kolei prowadzić do strat ziarna, na przykład przez osypywanie się w polu, czy trudności w przetwarzaniu. Dlatego ważne jest regularne mierzenie wilgotności ziarna i śledzenie jej zmian w miarę dojrzewania rośliny.

Termin zbioru kukurydzy a warunki pogodowe

Warunki pogodowe mają ogromny wpływ na czas zbioru kukurydzy na ziarno. Zbiór zazwyczaj przypada między połową września a końcem października, ale ostateczny termin zależy od klimatu i pogody w danym sezonie. W latach o bardziej suchych i gorących jesieniach zbiór może odbyć się wcześniej, natomiast w latach deszczowych i chłodniejszych może być konieczne opóźnienie zbioru w oczekiwaniu na korzystniejsze warunki.

Jednak zbyt długie czekanie z rozpoczęciem żniw – powyżej 14 dni po osiągnięciu dojrzałości – może wiązać się z pewnymi ryzykami. Kukurydza pozostawiona na polu po osiągnięciu dojrzałości fizjologicznej narażona jest na straty spowodowane przez zwierzęta, wiatr, deszcz czy pleśnie. Wraz z pogorszeniem się pogody pod koniec jesieni, wzrasta ryzyko, że wilgotność ziarna znów się podniesie, co dodatkowo skomplikuje zbiór i zwiększy koszty suszenia.

Jaki koszt zbioru kukurydzy na ziarno w 2024 roku?

Koszt zbioru kukurydzy na ziarno zależy od kilku czynników. Największe znaczenie ma powierzchnia pola, rodzaj maszyn oraz lokalne ceny usług rolniczych. Średni koszt zbioru kukurydzy w Polsce w 2024 roku to około 500-550 zł za hektar (ceny zbliżone są do tych z 2023 roku).

Zbiór kukurydzy na kiszonkę – kiedy?

Wybór odpowiedniego terminu zbioru kukurydzy na kiszonkę ma fundamentalne znaczenie dla uzyskania wartościowej paszy, która zapewni odpowiednie składniki odżywcze, wysoką strawność oraz dobrą fermentację. Kiedy więc najlepiej zbierać kukurydzę na kiszonkę?

Optymalny poziom suchej masy w kukurydzy

Najważniejszym wskaźnikiem gotowości kukurydzy do zbioru na kiszonkę jest poziom suchej masy rośliny. Najlepszy moment na zbiór to wtedy, gdy jej zawartość wynosi między 30 a 35%. Kukurydza, która osiąga ten poziom suchej masy, ma najbardziej optymalny stosunek między strawnością a zawartością składników odżywczych.

Zbyt niski poziom suchej masy (poniżej 30%) powoduje, że kiszonka będzie zawierać zbyt dużo wody, co utrudni proces fermentacji i może prowadzić do powstawania niepożądanych zjawisk, takich jak nadmierna fermentacja kwasu masłowego. Z kolei zbyt wysoka zawartość suchej masy (powyżej 35%) prowadzi do problemów z ubiciem masy w silosie, co zwiększa ryzyko wystąpienia pleśni i pogorszenia jakości kiszonki.

Fazy rozwoju kukurydzy a termin zbioru

Kukurydza przeznaczona na kiszonkę powinna być zbierana w momencie, gdy osiągnie ona fazę woskową lub woskowo-szklistą ziarna. W tej fazie kolby są wypełnione skrobią, a ziarno jest jeszcze miękkie, co zwiększa jego strawność przez bydło. Warto zaznaczyć, że im bardziej ziarno jest dojrzałe, tym trudniej jest zwierzętom strawić skrobię. Zatem w powyższych fazach, ziarno zawiera optymalną ilość energii.

Warunki pogodowe a termin zbioru kukurydzy

Warunki atmosferyczne mają duże znaczenie dla wyboru odpowiedniego terminu zbioru kukurydzy na kiszonkę. Susza w trakcie sezonu wegetacyjnego może przyspieszyć dojrzewanie roślin, co wymusza wcześniejszy zbiór. Z kolei deszczowa i chłodna pogoda może opóźnić osiągnięcie odpowiedniego poziomu suchej masy, co zmusza rolników do przesunięcia terminu zbioru na późniejszy okres.

Najważniejsze, aby unikać zbioru kukurydzy na kiszonkę w deszczowe dni, ponieważ wysoka wilgotność podczas zbiorów może prowadzić do problemów z fermentacją i gorszej jakości kiszonki. Mokra masa trudniej się ubija, co może skutkować gorszą stabilizacją kiszonki i zwiększonym ryzykiem rozwoju pleśni.

Zbiór kukurydzy na kiszonkę – cena w 2024 roku

Koszt zbioru kukurydzy na kiszonkę jest zależny od wielu czynników, takich jak dostępność maszyn, odległość od gospodarstwa oraz jakość i kompleksowość usług. W Polsce w 2024 roku średnia cena samego zbioru kukurydzy na kiszonkę wynosi około 650-700 zł za hektar. Natomiast kompleksowa usługa (sieczkarnia, odwóz, uformowanie pryzmy) to koszt około 1300 zł za hektar.