Jak uzyskać certyfikat gospodarstwa ekologicznego?

Rolnictwo ekologiczne w Polsce staje się coraz bardziej popularne, a jego potencjał dostrzega coraz większa liczba rolników. Uzyskanie certyfikatu gospodarstwa ekologicznego to podstawa, ponieważ nie tylko potwierdza on, że uprawy czy hodowla spełniają rygorystyczne normy ekologiczne, ale również pozwala uzyskać dostęp do specjalnych rynków zbytu oraz wsparcia finansowego.

Czym jest rolnictwo ekologiczne? Jakie cele?

Rolnictwo ekologiczne to system produkcji rolniczej, który dąży do równowagi pomiędzy ochroną środowiska a zapewnieniem odpowiedniej jakości i ilości produktów rolnych. W odróżnieniu od konwencjonalnych metod, w ekologii kluczowe jest minimalizowanie negatywnego wpływu na przyrodę. Rolnicy ekologiczni rezygnują z chemicznych nawozów, pestycydów czy modyfikacji genetycznych, stawiając na naturalne metody poprawy żyzności gleby oraz zwalczania szkodników.

Cele rolnictwa ekologicznego obejmują:

• Ochronę bioróżnorodności i zasobów naturalnych.
• Zrównoważoną gospodarkę wodną i ochronę gleby.
• Produkcję żywności wolnej od chemikaliów, co przekłada się na wyższe standardy zdrowia konsumentów.
• Zwiększenie dobrostanu zwierząt poprzez stosowanie bardziej humanitarnych metod hodowli.

Jakie jednostki przyznają certyfikat gospodarstwa ekologicznego?

Certyfikaty gospodarstwa ekologicznego w Polsce są przyznawane przez jednostki certyfikujące, które działają pod nadzorem Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Obecnie istnieje czternaście takich jednostek (https://www.gov.pl/web/ijhars/jednostki-certyfikujace), z których każda ma uprawnienia do przeprowadzania kontroli oraz wydawania certyfikatów. Warto pamiętać, że wybór odpowiedniej jednostki ma znaczenie, ponieważ to ona będzie odpowiadać za monitorowanie gospodarstwa przez cały okres certyfikacji.

Jakie dokumenty i wnioski należy przygotować?

Aby ubiegać się o certyfikat gospodarstwa ekologicznego, należy przygotować szereg dokumentów. Proces ten wymaga staranności, ponieważ od poprawności zgłoszeń zależy szybkość otrzymania certyfikatu. Do podstawowych dokumentów należą:

• pełne dane identyfikacyjne Producenta oraz ogólne dane na temat jego działalności;
• szczegóły dotyczące produktu, który ma zostać objęty certyfikacją;
• opis podstawy prawnej, norm oraz innych dokumentów, według których Producent ubiega się o certyfikację;
• deklaracja Producenta, potwierdzająca, że wszystkie informacje we wniosku zostały złożone zgodnie z zasadami produkcji ekologicznej, wraz ze zobowiązaniem do ich przestrzegania;
• informacje o procesach zlecanych na zewnątrz, które mogą mieć wpływ na zgodność z wymogami certyfikacji;
• dane dotyczące przeprowadzania kontroli oraz nadzoru, w tym lokalizacje, gdzie odbywa się produkcja, oraz osoby odpowiedzialne za kontakt w tych miejscach.

Jak przebiega proces uzyskania certyfikatu gospodarstwa ekologicznego?

Proces uzyskiwania certyfikatu gospodarstwa ekologicznego składa się z kilku etapów:

• Decyzja o przystąpieniu do produkcji ekologicznej – pierwszym krokiem jest podjęcie decyzji o rozpoczęciu działalności ekologicznej i zgłoszenie się do jednej z 14 jednostek certyfikujących działających w Polsce.
• Złożenie formularza zgłoszeniowego – producent, który chce rozpocząć działalność w rolnictwie ekologicznym, musi wypełnić formularz “Zgłoszenie działalności w rolnictwie ekologicznym” i dostarczyć go do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
• Spełnienie wymogów rolnictwa ekologicznego – kluczowym etapem jest zapewnienie, że gospodarstwo spełnia wszystkie wymagania rolnictwa ekologicznego. Uwaga: czas uzyskania certyfikatu zależy od stwierdzenia zgodności prowadzonej działalności z tymi wymogami.
• Rejestracja w systemie kontroli – po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi rejestruje producenta lub grupę producentów w systemie kontroli. Informacja o dacie objęcia systemem kontroli zostaje przekazana zarówno jednostce certyfikującej, jak i producentowi.
• Kontrole po uzyskaniu certyfikatu – po otrzymaniu certyfikatu, przeprowadzana jest kontrola w celu potwierdzenia, że metody produkcji w gospodarstwie są zgodne z wymaganiami ekologicznymi. Kontrole odbywają się co roku, zarówno zapowiedziane, jak i niezapowiedziane.
• Ważność certyfikatu – certyfikat zgodności produkcji ekologicznej jest ważny przez 12 miesięcy od daty jego wydania, z możliwością przedłużenia, ale nie dłużej niż na 18 miesięcy.

Uzyskanie certyfikatu gospodarstwa ekologicznego wymaga odpowiedniego przygotowania i dokładności w wypełnianiu wszystkich formalności. Dobrze przygotowane dokumenty, wybór sprawdzonej jednostki certyfikującej oraz dbałość o spełnianie wszystkich wymogów ekologicznych to klucz do sukcesu. Certyfikat nie tylko potwierdza zaangażowanie w ochronę środowiska, ale również otwiera drzwi do nowych możliwości na rynku.