Dotacje dla rolników 2025 – co planują instytucje?
W 2025 roku polscy rolnicy oraz podmioty sektora rolno-spożywczego będą mieli dostęp do szeregu programów wsparcia finansowego. Nowe dotacje dla rolników i modyfikacje istniejących programów mają na celu modernizację gospodarstw rolnych, poprawę ich konkurencyjności na rynku oraz promowanie praktyk zrównoważonego rolnictwa.
Dopłaty bezpośrednie i ekoschematy
System dopłat bezpośrednich stanowi podstawowy mechanizm wsparcia dla rolników w ramach Wspólnej Polityki Rolnej (WPR). Od lat jest on filarem stabilności finansowej gospodarstw rolnych, zapewniając im stałe środki do prowadzenia działalności produkcyjnej. W 2025 roku, w odpowiedzi na nowe wyzwania klimatyczne i społeczne, dopłaty bezpośrednie będą ewoluować w kierunku bardziej złożonych i efektywnych narzędzi. Jednym z kluczowych elementów tej transformacji będą ekoschematy, które wspierają wdrażanie praktyk korzystnych dla środowiska i klimatu.
Zmiany w dopłatach bezpośrednich
System dopłat bezpośrednich w 2025 roku będzie kontynuowany, jednak z kilkoma istotnymi zmianami. Unia Europejska kładzie szczególny nacisk na warunkowość, czyli uzależnienie wysokości wsparcia od spełnienia określonych wymagań.
- Warunkowość społeczna – dopłaty będą uzależnione od przestrzegania prawa pracy, zasad BHP i innych regulacji związanych z bezpieczeństwem w gospodarstwach. Naruszenia mogą skutkować obniżeniem dopłat nawet o 10%.
- Minimalna powierzchnia – planuje się zwiększenie minimalnego progu powierzchniowego, do którego przysługuje wsparcie. Gospodarstwa o powierzchni poniżej 1 ha mogą nie spełniać kryteriów.
Ekoschematy
Ekoschematy pozostaną istotnym elementem wsparcia. To innowacyjne narzędzie wsparcia, które wprowadza dodatkowe dopłaty za realizację praktyk przyczyniających się do ochrony środowiska, bioróżnorodności i klimatu. Mają one na celu nie tylko finansowe wsparcie rolników, ale także promowanie proekologicznych rozwiązań w gospodarstwach.
Przykłady praktyk w ramach ekoschematów:
- Rolnictwo węglowe – otrzymywanie dopłat za techniki uprawy gleb wiążące więcej dwutlenku węgla (np. stosowanie roślin okrywowych czy mniejsza intensywność orki).
- Zachowanie i tworzenie siedlisk przyrodniczych – zakładanie łąk kwietnych, zachowanie międzyplonów i pasów środowiskowych.
- Rolnictwo precyzyjne – stosowanie technologii ograniczających zużycie nawozów i środków ochrony roślin, co zmniejsza negatywny wpływ na środowisko.
Nowości w 2025 roku:
- Zwiększenie premii za praktyki proekologiczne – wsparcie będzie wyższe dla rolników, którzy wdrożą zaawansowane metody z zakresu rolnictwa regeneratywnego.
- Dopłaty do zazieleniania – rolnicy mogą liczyć na wsparcie za pozostawianie ugorów, stosowanie poplonów oraz utrzymywanie stref buforowych.
- Wsparcie dla rolnictwa precyzyjnego – dopłaty dla gospodarstw stosujących nowoczesne technologie optymalizujące zużycie nawozów i środków ochrony roślin, takie jak na przykład pobieranie próbek glebowych.
Młody Rolnik 2025 – program jako szansa dla nowych pokoleń
Program wsparcia Młody Rolnik 2024 był w ostatnich miesiącach jednym z najbardziej popularnych instrumentów finansowych. W 2025 roku przewiduje się kontynuację tego programu z nowymi, korzystniejszymi zasadami.
Kto może ubiegać się o wsparcie?
- Osoby poniżej 41. roku życia, które rozpoczynają prowadzenie gospodarstwa rolnego.
- Nie korzystały (lub ich współmałżonkowie) wcześniej z dotacji w ramach programu Młody Rolnik.
- Beneficjenci muszą posiadać odpowiednie kwalifikacje i umiejętności rolnicze lub zobowiązać się do ich uzyskania w okresie 3 lat (brak kwalifikacji nie stanowi przeszkody w ubieganiu się o dotację, ale może zagwarantować dodatkowe punkty).
Wysokość wsparcia:
- Premia wynosi do 200 tys. zł netto.
- Środki te mogą być wykorzystane na zakup gruntów, maszyn, budowę infrastruktury czy modernizację budynków. Można przeznaczyć 100% dotacji na środki trwałe lub rozdysponować dotację pomiędzy środki trwałe i środki do produkcji.
- Czas wypłaty środków od złożenia wniosku to od 9 do 12 miesięcy.
Termin naboru: Nabór wniosków planowany jest w okresie od 19 czerwca 2025 do 2 września 2025 roku.
Rozwój małych gospodarstw 2025
Małe gospodarstwa rolne stanowią ponad 50% wszystkich gospodarstw w Polsce. W 2025 roku będzie kontynuowany program wsparcia dedykowany rolnikom prowadzącym gospodarstwa o powierzchni do 5 ha. Dużą zaletą programu jest fakt, że skorzystanie z innych programów wsparcia w poprzednich latach (Młody Rolnik 2024, Restrukturyzacja małych gospodarstw) nie wyklucza z możliwości ubiegania się o dotację.
Kto może ubiegać się o wsparcie?
- Gospodarstwa, których wielkość ekonomiczna (uprawy zgłoszone w tym roku do dopłat oraz zarejestrowane zwierzęta) znajduje się poniżej 25 000 euro.
- Rolnicy, którzy mogą wykazać faktury sprzedażowe na co najmniej 5000 zł brutto.
- W 3 ,4 oraz 5 roku po zakwalifikowaniu do programu i otrzymaniu wsparcia przychody z działalności rolniczej w gospodarstwie nie mogą być niższe niż 51 600 zł brutto. Wysokość przychodu określa wielkość ekonomiczna gospodarstwa.
Wysokość wsparcia:
- Maksymalnie do 120 000 zł netto dla prowadzących produkcję ekologiczną lub rejestrujących Krótkie Łańcuchy Dostaw.
- Wypłata następuje w ciągu 9-12 miesięcy od złożenia wniosku.
Termin naboru:
- Nabór wniosków planowany jest w okresie od 25 lipca 2025 do 20 września 2025 roku.
Inwestycje w gospodarstwach rolnych zwiększające konkurencyjność
Wsparcie na modernizację gospodarstw rolnych zwiększające konkurencyjność to kolejny kluczowy filar dotacji, który będzie kontynuowany w 2025 roku. W ramach programu rolnicy mogą uzyskać dofinansowanie na:
- Rozwój technologii rolnictwa precyzyjnego (Obszar A)
- Rolnictwo ekologiczne (Obszar B)
- Przechowalnictwo (Obszar C)
- Zakup nowoczesnych maszyn rolniczych do zbioru (Obszar D dla grup rolników)
Kto może ubiegać się o wsparcie?
- Właściciele gospodarstw do 300 ha.
- Wielkość ekonomiczna gospodarstwa (WEG) od 25 000 euro do 250 000 euro, z której właściciel gospodarstwa uzyskuje przychód ze sprzedaży (z ostatnich 12 miesięcy) na poziomie minimum 75 tys. zł w przypadku obszarów A, C oraz D i 45 tys. zł dla obszaru B tylko w przypadku gospodarstw prowadzących produkcję ekologiczną.
Wysokość wsparcia (maksymalna kwota w formie refundacji kosztów kwalifikowanych):
- Obszar A – 300 000 zł
- Obszar B – 1 300 000 zł (1 mln zł na budynki i 300 tys. zł na maszyny)
- Obszar C – 1 300 000 zł (1 mln zł na budynki i 300 tys. zł na maszyny)
- Obszar D – 300 000 zł (tylko dla grupy co najmniej 3 rolników)
Termin naboru:
Nabór wniosków dla poszczególnych obszarów planowany jest:
- Obszar A – nabór w 2025 roku
- Obszar B – 21 listopada 2024 – 30 grudnia 2024
- Obszar C – 21 listopada 2024 – 30 grudnia 2024
- Obszar D – nabór w 2025 roku
Ochrona środowiska i łagodzenie zmian klimatu
Jednym z priorytetów WPR na lata 2023-2027 jest walka ze zmianami klimatycznymi. W 2025 roku będą kontynuowane programy wspierające działania z zakresu:
- Redukcji emisji gazów cieplarnianych – dotacje na instalację systemów ograniczających emisje z obornika i gnojowicy.
- Ochrony wód i gleby – wsparcie na zakładanie stref buforowych i systemów retencyjnych.
- Rolnictwa ekologicznego – zwiększone stawki dla rolników ekologicznych.
Fundusz Ochrony Rolnictwa
Fundusz Ochrony Rolnictwa ma na celu zabezpieczenie interesów rolników w przypadku niewypłacalności podmiotów skupujących ich produkty. W 2025 roku planowane są zmiany zwiększające zakres ochrony oraz dostęp do funduszy.
- Nowe mechanizmy kompensacyjne – rolnicy będą mogli szybciej odzyskać należności w przypadku bankructwa skupującego.
- Rozszerzenie listy uprawnionych – ochrona obejmie więcej grup producentów.
Planowane dotacje dla rolników w 2025 roku będą stanowiły kompleksowy system wsparcia, którego celem jest modernizacja polskiego rolnictwa oraz promowanie praktyk zrównoważonego rozwoju. Rolnicy powinni bacznie śledzić harmonogramy naborów, spełniać wymogi warunkowości oraz korzystać z doradztwa, aby maksymalizować korzyści z dostępnych programów.
Warto pamiętać: Aktualne informacje o naborach i szczegółowych warunkach wsparcia są publikowane na stronach ARiMR, MRiRW oraz w komunikatach Komisji Europejskiej.
Źródła:
– https://www.gov.pl/web/arimr/
– https://www.gov.pl/web/rolnictwo/plan-strategiczny-dla-wspolnej-polityki-rolnej-na-lata-2023-27
– https://www.gov.pl/web/rolnictwo/programowanie-ps-wpr